با انحلال موسسه تحقیقات متاسفانه نیروی انسانی با تجربه آن هم در سطح دانشگاهها، وزارت و کشور پراکنده گردیدند. در جریان طراحی برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و تدوین برنامه بخش آموزش عالی و تحقیقات، کمبود مطالعات و تحقیقات و اطلاعات مستند علمی و نیروی انسانی متخصص، با تجربه، کاردان و آشنا به امر برنامه ریزی توسعه در آموزش عالی احساس گردید که پس از بررسی های کارشناسی توسط متخصصان اقتصاد، برنامه ریزی و مدیریت، روانشناسی و علوم اجتماعی از دانشگاههای تهران، تربیت معلم تهران، شهید بهشتی، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد، طی ۳۵ جلسه ۶ ساعته مسایل و مشکلات آموزش عالی بررسی شد و به منظور چگونگی امر نهادی کردن پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی با استفاده از تجربیات گذشته پیشنهاد گردید که موسسه ای با نام موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی تاسیس گردد. در این زمینه، اساسنامه موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی در تاریخ ۱۳۶۹/۱۲/۲۵ توسط شورای گسترش آموزش عالی به تصویب رسید. مؤسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي، به مثابه نهادي علمي و تخصصي با رسالت دانش پژوهي در قلمرو آموزش عالي و با پايبندي به اصول و ارزش هاي آكادميك و رويكردي ميان رشته اي، محور اصلي فعاليت هاي خود را بر كارويژه هاي زير قرار داده است: توليد و ارتقاي دانش نظري و كاربردي در قلمرو يادگيري و آموزش عالي ـ انتقال دانش به ذينفعان به صورت رسمي و غيررسمي ـ اشاعه دانش در حوز ههاي يادگيري عالي در سطح جهاني، منطق هاي و ملي ـ سياست پژوهي، پشتيباني از تصميم گيري ها و ارزيابي عملكرد اعتبارسنجي و تضمين كيفيت با رويكرد آيند ه انديشي.
